Pelelu Tepu – Twaalf ogen kijken aandachtig. Met stift en overflap worden de beginstappen aangegeven van het Indigenous Navigator Initiative in Pelelu Tepu, afgekort Tepu, aan de Boven-Tapanahonyrivier. Dit Trio inheemsdorp ligt zuidwaarts op een uur en een kwartier vliegen van hoofdstad Paramaribo. Voor de lokale uitvoering van het project hebben zich hiervoor zes dames aangemeld – geen enkele heer. Dorpshoofd Moshesi Sanaupe die de selectie deed, heeft hiervoor zijn redenen. Na de kennismaking ‘begint’ het werk met de uitreiking van schrift en pen. Op de eerste dag worden zaken zoals ethiek, aanpak en werkwijze besproken. Wat bij stadsjongeren normaal en vlot zou verlopen, heeft hier in deze geïsoleerde wereld een ander en geduldig aanpak nodig. Gelukkig is dorpshoofd Moshesi ook aanwezig om het proces te helpen leiden. Het team van VIDS, bestaande uit Carla Madsian en Pauline France, wordt met medewerking van het Amazon Conservation Team (ACT) ondersteund door de Trio vertaler Maike Jaachpi.     

Drie fasen (pilaren)

Tepu bestaat uit circa tachtig gezinnen. In augustus en september zijn mensen intensief bezig op hun kostgrondjes. Vandaar dat pas de volgende ochtend de lokale bevolking middels een dorpsvergadering kan worden ingelicht over het project van de Indigenous Navigator. Het dorpshoofd opent de vergadering en doet de inleiding. Daarna vertelt de projectcoördinator, Carla Madsian, over het project “Monitoren van de rechten van inheemse volken en de SDGs toepasselijk maken voor inheemse volken”. Maike Jaachpi vertaalt. Voor het monitoren (controleren) van de rechten van inheemse volken is dataverzameling nodig en aan de hand van de tweede fase, het onderzoeksrapport, zal blijken in hoeverre de Sustainable Development Goals (SDGs) toepasselijk worden gemaakt voor de inheemsen. Als laatste volgt het dorpsproject waarin de lokale bevolking zelf aangeeft wat ze wil, van projectvoorstel tot projectuitvoering. Tepu begint aan fase 1 – het onderzoek – op de dames rust een grote taak. Indigenous Navigator werd in 2014 als een pilotproject in zes landen uitgevoerd, om dan na drie jaren uit te breiden met nog vier landen. In beide gevallen behoorde Suriname erbij.

Huis-aan-huis

Het initiatief controleert de mate van erkenning en uitvoering van de inheemse rechten. Deze rechten zijn vervat in de UNITED NATIONS DECLARATION on the RIGHTS of INDIGENOUS PEOPLE (UNDRIP). Een acht pagina’s tellend boekje met deze rechten is vertaald naar het Trio. De vragen voor het onderzoek zijn ingedeeld in dertien thema’s. Elke vraag heeft betrekking op een inheemsenrecht. Van de verschillende onderzoeksmethoden (5) is in de dorpsvergadering gekozen voor de eerste: huis-aan-huis bezoek. In dit geval zestig gezinnen. Na verwerking van de verzamelde data zal VIDS ze met elkaar vergelijken. De antwoorden zullen dan op een later datum tijdens een dorpsvergadering worden geverifieerd alvorens ze op de website van Indigenous Navigator worden gepubliceerd. Tepu is het veertiende dorp waar het initiatief wordt uitgevoerd. Volgens Agenda 2030 moeten alle SDGs, bestaande uit zeventien hoofddoelen en honderdnegenenzestig subdoelen, in dat jaar zijn gehaald.

[Best_Wordpress_Gallery id=”4″ gal_title=”Tepu”]