Om verspreiding van het COVID-19 virus tot een minimum te beperken heeft de overheid alle personenverkeer van en naar het binnenland stopgezet. Ook Albina en Nickerie zijn in de avonduren, vanaf middernacht tot 6 uur in de ochtend, afgesloten. Er komen meer controleposten, ook in het zuiden van het land, voor een strengere controle. Zie ook de website https://covid-19.sr/lockdown-nickerie-0000-0600/. Deze maatregelen ondersteunen de inheemse gezagdragers die, vaak in samenspraak met de lokale autoriteiten, hun gemeenschap of delen van hun gebied hebben afgesloten voor toegang van niet-dorpelingen. Het is echter een hele uitdaging voor zowel gemeenschappen als voor de overheid om deze maatregelen te handhaven. Denk bijvoorbeeld aan het zuidoost gebied waar goudzoekers, maar ook dorpelingen gewend zijn om zich tussen Suriname en Frans-Guyana te bewegen.

Apoera, Section en Washabo in West Suriname hebben na overleg met de politie en het leger de toegang tot de dorpen afgesloten voor vreemdelingen. Alleen dorpelingen kunnen nog terugkeren naar huis. Met de familie dorpen Orealla en Siparuta in Guyana is ook contact gemaakt om voorlopig geen personenverkeer te hebben tussen de twee gebieden. Ook dorpelingen zijn alert en stellen de dorpshoofden op de hoogte als ze vreemde auto’s/mensen in het gebied zien. De dorpsbesturen van Apoera, Section en Washabo werken er ook naar om de gemeenschappen informatie te geven over COVID-19 en wat men zelf kan doen om verspreiding van het virus tegen te gaan. Hierbij krijgen ze ondersteuning van het Mungra Medisch Centrum (MMC) in Nickerie. In de dorpen zijn alle activiteiten waar grote groepen mensen bijeenkomen, zoals sport en feestjes, opgeschort. Voorlopig zijn er ook geen dorpsvergaderingen, mededelingen worden via de telefoon gedaan.

Donderkamp (Konomerume) nam ruim een week geleden al de maatregel om niemand toe te laten via de rivier of lucht. Hun airstrip werd afgesloten en ze hadden ook graag de rivier afgesloten vanaf Boskamp en Wageningen. Dat werd toen tegengehouden door de districtscommissaris, maar gelukkig heeft de overheid nu toch het besluit genomen om alle personenverkeer naar het binnenland te sluiten. Alleen scholieren die in de stad op school zitten, worden nog toegelaten. Een familie die elke 2 jaar uit Nederland naar Suriname komt en het dorp bezoekt, is de toegang geweigerd. Dat is hen meegedeeld voordat ze afreisden naar het dorp en daar hebben ze alle begrip voor opgebracht.

In Para zijn de vakantieoorden gesloten, Blakawatra al vanaf 14 maart op last van het bestuur van Casipora en later bevestigd door de districtscommissaris van Para. De dorpen in Para zijn wel makkelijk te bereiken via de weg en dit baart de dorpsbesturen ook zorgen, want zij kunnen niet controleren wie er allemaal in het gebied komen. Dit zorgde bijvoorbeeld voor overlast bij de winkels waar buitenstaanders in groepen hun biertje gingen drinken. Ook dorpelingen rijden naar Paramaribo en terug met het gevaar dat zij of hun bezoekers het virus meenemen naar het dorp. Ondertussen is de Medische Zending (MZ), in samenspraak met de dorpsbesturen, in het gebied begonnen met huis-aan-huis bezoeken en voorlichting over preventie van COVID-19.

In navolging van andere landen adviseren de betrokken instanties om de hygiëne in acht te nemen en om afstand te houden vooral van mensen die van buiten het dorp komen, of ze nou dorpelingen zijn of niet. Handen wassen met zeep of steriliseren met alcohol, maar ook het huis steriliseren, zoals deurknoppen, tafels en stoelen. En de afstand die je moet houden is nu 2 meter, want binnen die afstand kan het virus toch overgebracht worden. Denk eraan dat iemand nog niet ziek hoeft te zijn om het virus over te dragen als hij of zij besmet is. En bij een temperatuurmeting zal er ook nog geen koorts gemeten worden. Maar het virus is wel aanwezig.

De dorpen aan de Beneden Marowijne geven hun mensen dan ook het advies om zoveel mogelijk thuis te blijven en alleen voor het hoognodige naar Albina te gaan. Voor hun boodschappen bijvoorbeeld, omdat de gemeenschappen nu niet meer volledig zelfvoorzienend zijn. De directeur/ medewerkers verbonden aan het Marwina ziekenhuis zijn naar de diverse dorpen geweest voor voorlichting. In Galibi is een thermometer aan de poli gegeven zodat alle dorpelingen die het dorp binnenkomen, ook al zijn ze even naar Albina geweest, verplicht via de poli het dorp in moeten gaan zodat eerst hun temperatuur kan worden opgemeten. Gekeken moet worden hoe de dorpen eventueel bevoorraad kunnen worden als deze ernstige situatie aanhoudt. Dit is nog een grote uitdaging, niet alleen aan de Beneden Marowijne, maar ook in de veraf gelegen dorpen aan de Wayambo en het zuiden van Suriname.

Nabij gelegen winkels raken leeg en worden niet meer bevoorraad zoals in Galibi en grotendeels gesloten zoals in Albina.  Ook de Chinese winkels nabij Kawemhakan en Maripa Soela zijn inmiddels allemaal gesloten. Alle Surinaamse inheemsen zijn terug naar huis gestuurd door de Franse autoriteiten, die geven fikse boetes als je geen ‘Franse papieren’ kan overleggen. Ook de dorpsleiders ontmoedigen hen om familie bezoeken af te leggen aan zowel Surinaamse als Franse kant. Wayana granman Miep benadrukt dat het wel belangrijk is dat het inheems traditioneel gezag meedenkt en participeert in de besluitvorming ten aanzien van preventie en aanpak van COVID-19. Zij kennen immers de situatie in de dorpen en in het gehele gebied. Daarom heeft hij zelf een indringend gesprek gevoerd met de informele hoofdman van de Braziliaanse goudzoekers in het gebied en hem streng aangesproken dat het beter is naar de stad af te reizen. Er wordt wel begrip getoond, nu moet iedereen ook nog zijn woorden nakomen en hun gedrag veranderen.