Elektriciteit in Post Utrecht: “dit is jullie feest”

Op 23 september werd de elektriciteitsvoorziening in Post Utrecht, een dorp aan de Nickerierivier, feestelijk geopend door dorpshoofd Dorothy Marius-Lambert, vicepresident Ronnie Brunswijk en districtscommissaris Senrita Gobardhan. Eindelijk was het zover dat het dorp dat recht tegenover Wageningen ligt, niet alleen hoeft te kijken naar het licht aan de overkant, maar nu ook 1×24 uur over stroom kan beschikken.

“Het is een droom die werkelijkheid wordt”, zei Carla Madsian, projectcoördinator bij VIDS die heeft betaald voor de plaatsing van de transformator en aansluiting. Dit werd mogelijk gemaakt door de Indigenous Navigator, een wereldwijd programma dat gefinancierd werd door de EU en waar VIDS aan deelnam van 2017 tot 2021. Binnen dit programma namen 15 Inheemse gemeenschappen, waaronder Post Utrecht, deel aan het project “Monitoren van de rechten van Inheemse volken en de SDGs (Duurzame Ontwikkelingsdoelen) toepasselijk maken voor Inheemse volken”.

Projectpartners bij de aansluiting van Post Utrecht op het elektriciteitsnet: VIDS, EBS en Post Utrecht

Op basis van onderzoek dat lokale onderzoekers van Post Utrecht uitvoerden identificeerde de gemeenschap drie prioriteitsgebieden  waar zij verbetering in wilde brengen, namelijk:

  • Zelfbestuur: waaronder zelf plannen maken voor economische ontwikkeling
  • Onderwijs: voor kinderen en volwassenen
  • Taal: met name de eigen Inheemse taal weer leven inblazen.

Bij de bespreking over deze drie prioriteiten in september 2019 bleek al gauw dat elektriciteit belangrijk was voor de ontwikkeling van alle drie. En dat deed VIDS besluiten om contact op te nemen met EBS. Door de uitbraak van de Covid-19 pandemie in maart 2020 kwam het antwoord van EBS medio 2020 binnen. De bal is toen gaan rollen maar de effecten van de pandemie en de overstroming van Wageningen en Post Utrecht in de grote regentijd maakten dat de aanleg van het elektriciteitsnet grote vertraging liep.

Marcel Eindhoven, directeur van EBS, omschreef het project als heel bijzonder, omdat normaliter de EBS de kosten van stroomvoorziening op zich neemt. “Dit hebben jullie zelf gedaan en dit is jullie feest, waarop ik ben uitgenodigd. Zover ik me kan herinneren is dit het eerste dorp dat een financiële bijdrage heeft geleverd”, benadrukte Eindhoven. De EBS directeur blikt tevreden terug op de samenwerking en de inspanningen die zijn gepleegd om de aansluiting van Post Utrecht te realiseren. Hij is ervan overtuigd dat wanneer partijen goed samenwerken meerdere plaatsen voorzien kunnen worden van elektriciteit. 

VIDS-voorzitter Muriel Fernandes noemde de stroomvoorziening een historisch moment voor Post Utrecht en is er trots op dat VIDS heeft kunnen bijdragen om dit te realiseren. “De tijd van kokolampu is voorbij en de overschakeling naar de hele dag elektriciteit is een mijlpaal. Ik weet hoe jullie voelen, want ik had vroeger ook moeten studeren met een kokolampu, maar nu hebben we 1×24 uur stroom in mijn dorp”, vertelde Fernandes. Zij ziet 1x 24 uur stroom en gezond drinkwater als basis voor de ontwikkeling van een dorp. Vandaar dat ze een beroep deed op vicepresident Ronnie Brunswijk om te zorgen dat ook andere dorpen die nog in het donker zijn, spoedig elektriciteit krijgen. “We willen niet wachten op lanti en als ze de faciliteiten in orde maken, zullen we onze eigen projecten uitvoeren”, zei Fernandes.

Dat elektriciteit een belangrijke voorwaarde is voor ontwikkeling en tevens één van Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDGs) wordt ook erkend door vicepresident Brunswijk. “Als er geen stroom is, kan je niet studeren en je kan niets meer doen in de avond. Op zo een manier kan je de gemeenschap niet tot ontwikkeling brengen”, zei vp Brunswijk. Hij vertelde dat toen hij opgroeide in zijn dorp in Marowijne er ook geen stroomvoorziening was. Hij maakte ook gebruik van een kokolampu en pas na zestig jaar, toen hij vp werd, is het dorp voorzien van elektriciteit. Brunswijk benadrukte er voorstander van te zijn dat alle dorpen in het binnenland  1x 24 uur stroom krijgen. “Suriname is niet eerlijk verdeeld, want we zien dat een deel wel de hele dag stroom heeft en busi kondre suma ontberen elektriciteit en dat mag niet. Want ze hebben ook geen water en soms zijn er in die dorpen geen scholen”, zei de vp. Hij stond ook stil bij het feit dat VIDS en EBS samen hebben gewerkt om dit project tot een succes te maken.  “VIDS lever wan bigi bijdrage”, aldus vicepresident Brunswijk.